نقش انگلستان در شکل گیری رژیم صهیونستی

یهودیان اولین بار در قرن دوازدهم قبل از میلاد به فلسطین مهاجرت کردند و بعد از مدتی توانستند توسط داوود نبی (ع) یک دولت متحد یهودی در آنجا تاسیس کنند. این دولت به مدت دو قرن دوام داشت تا این که بعد از مدتی به دو دولت اسرائیل و یهودا تقسیم شد. این دو دولت نیز چندان پایدار نماندند و توسط امپراطوری های آشور و بابل سرنگون شدند. از این پس سرزمین فلسطین به ترتیب تحت سلطه ی ایرانیان، مقدونیان، بطالسه، سلوکیان و رومی ها درآمد. در زمان تسلط امپراطوری روم بر فلسطین، یهودیان طی سالهای 64 تا 135 میلادی دست به سه شورش بزرگ زدند که همگی توسط رومی ها سرکوب و اکثریت یهودیان نیز از فلسطین اخراج و پراکنده شدند(دراسیدل و بلیک، 1374، صص 361-360). یهودیان که از این زمان در سراسر جهان پراکنده شده یودند، با حفظ وحدت و استقلال دینی و فرهنگی خود در جوامع دیگر ترکیب نشدند و همین موضوع دستاویزی شد برای آنکه در کشور های میزبان به عنوان یک اقلیت مذهبی مورد آزار و اذیت قرار بگیرند. لذا همواره آرزوی بازگشت به فلسطین (ارض موعود)، توسط رهبران مذهبی شان در آنها زنده نگاه داشته می شد(علیزاده، 1377، ص 292-291). اما آنچه که موجب شد تا بار دیگر سرزمین فلسطین به طور جدی به عنوان موطن اصلی یهودیان جهان طرح گردد پیدایش جنبش صهیونیسم بود(دراسیدل و بلیک، 1374، صص 363-361). در چارچوب این انتخاب یک شعار مشهور از جانب صهیونیست ها اذعان می داشت که " یک سرزمین بدون مردم برای یک مردم بدون سرزمین ". اما حقیقت آن بود که در آن زمان فلسطین نه تنها خالی از سکنه نبود بلکه جمعیتی در حدود 565 هزار نفر داشت که اکثریت این جمعیت را اعراب مسلمان تشکیل می دادند. صهیونیست ها با اطلاع از این امر جهت رفع مشکل بر سر راه خود، دست به اقدامات گوناگونی زدند، از یک سو اتخاذ سیاست ترغیب یهودیان به مهاجرت به فلسطین را در پیش گرفتند و از سوی دیگر درصدد بر آمدند تا از طریق تلاش های سیاسی حمایت و پیشتیبانی قدرت های بزرگ نسبت به مهاجرت یهودیان و تشکیل یک دولت مستقل یهودی در فلسطین را به دست آورند. آنان ابتدا به امپراطوری عثمانی روی آوردند اما با رد پیشنهادشان از سوی سلطان عبدالحمید، توجه خود را به سمت کشور های غربی به ویوه انگلستان معطوف نمودند. این تلاش ها در نهایت نتیجه داد و منجر به صدور اعلامیه بالفور از سوی دولت وقت انگلستان در تاریخ 2/ نوامبر/ 1917 گردید که فلسطین را به عنوان موطن اصلی یهودیان معرفی می کرد و به یهودیان اجازه می داد در آن سرزمین سکنی بگزینند" با بیان جمله ی تاسیس کانون ملی برای یهودیان". به تدریج به دنبال صدور این اعلامیه و افزایش مهاجرت یهودیان به فلسطین، رشد جمعیت و خرید گسترده ی زمین توسط آنان و تنش های قومی میان اعراب و یهودیان، مشکلاتی پدید آمد که انگلستان به عنوان قیم فلسطین از حل آنان عاجز بود. از همین رو با پایان یافتن جنگ جهانی دوم در سال 1945 دولت مزبور موضوع را به سازمان ملل ارجاع داد و اعلام داشت که در تاریخ 15/ می/ 1948 به قیمومت فلسطین پایان داده و نیروهایش را از آنجا خارج خواهد کرد. یهودیان با آگاهی و آمادگی کامل از این وضعیت بلافاصله تشکیل رژیم صهیونیستی را در تاریخ 14/ می 1948 اعلام نمودند. سازمان ملل متحد نیز با صدور قطع نامه ی شماره ی 181 خود مبنی بر تقسیم فلسصین بر این امر صحه نهاد. بدین ترتیب در حساس ترین نقطه ی خاورمیانه و در دل مسلمانان و قلب ذخایر انرژی جهان رژیمی پدید آمد که ناامنی ها و مشکلات بسیاری را با خود به این منطقه آورد.